Οι 17 Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης, του Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών, αποτελούν μία παγκόσμια πρόκληση για όλες τις χώρες του κόσμου για να επιλύσουν από κοινού με καινοτόμες ιδέες, μείζονα θέματα της οικονομίας, της κοινωνίας και του περιβάλλοντος.

Οι 17 στόχοι σηματοδοτούν τις κοινές αξίες της παγκόσμιας κοινότητας για το περιβάλλον, την ειρήνη, τη δικαιοσύνη και την κοινωνική ισότητα. Σήμερα περισσότερο από ποτέ, η πρόληψη και η αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής μάς καθιστούν ηθικά υπεύθυνους απέναντι στο μέλλον των παιδιών μας στην υιοθέτηση της αειφορίας, σε μία αλλαγή στάσης ζωής που θα έχει ως άξονα και πυξίδα της τους στόχους της βιώσιμης ανάπτυξης.
Η Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη σηματοδοτεί ένα νέο όραμα και μία διαφορετική εκπαιδευτική προσέγγιση, που θα επιτρέψει στους αυριανούς πολίτες να κατανοήσουν καλύτερα τον κόσμο μέσα στον οποίο ζουν, να αντιληφθούν τη διασύνδεση των προβλημάτων, όπως η υπερκατανάλωση, η εξάντληση φυσικών πόρων, η παρακμή των πόλεων, η ανισότητα φύλων και φυλών, η παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και η εν γένει περιβαλλοντική υποβάθμιση κ.ά. και τελικά να καταστούν ικανοί/-ές να αντιμετωπίσουν την πολυπλοκότητα της πραγματικότητας.
Για την επίτευξη των παραπάνω στόχων, κατά την τελευταία Διάσκεψη Κορυφής των Ηνωμένων Εθνών για την Εκπαίδευση με τίτλο “Transforming Education Summit” υιοθετήθηκε η πρωτοβουλία “Greening Education Partnership”. Η Συμμαχία για την Πράσινη Εκπαίδευση, της οποίας μέλος είναι και η Ελλάδα, ξεκίνησε ως μια παγκόσμια πρωτοβουλία με στόχο «να προετοιμάσει κάθε εκπαιδευόμενο για το κλίμα». Η UNESCO προσκάλεσε τα κράτη-μέλη να συμμετάσχουν στη "Συμμαχία για την Πράσινη Εκπαίδευση’’ επιβεβαιώνοντας τη δέσμευση της χώρας τους για την επιτάχυνση της εκπαίδευσης του πληθυσμού σχετικά με την κλιματική αλλαγή. Κύριος σκοπός της συμμαχίας για την πράσινη εκπαίδευση είναι η ενσωμάτωση της κλιματικής αλλαγής στα αναλυτικά προγράμματα.
Στο πλαίσιο αυτό η μεγάλη πρόκληση για το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα είναι η διαμόρφωση ενός οικο-κοινωνικού εκπαιδευτικού περιβάλλοντος αειφόρων σχολείων για μία βιώσιμη πολιτειότητα. Η συνειδητοποίηση του θετικού αφηγήματος της αειφορίας από όλα τα μέλη της σχολικής κοινότητας κάνει όλες και όλους σημαντικούς και τις/τους δεσμεύει μέσα από δράσεις να γίνουν μοχλοί αλλαγής.

_{Σχ.: 1. Το οικο-κοινωνικό εκπαιδευτικό περιβάλλον, δυναμικής αλληλεπίδρασης για μία βιώσιμη πολιτειότητα}

• Η υλοποίηση και αξιολόγηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων και εργαστηρίων δεξιοτήτων
• Δράσεις όπως:

«Τα σχολεία ‘υιοθετούν’ χερσαία και παράκτια οικοσυστήματα της Ελλάδας» (Φ11/114431/Δ7/12-10-2023)
«4 Απριλίου: Πανελλήνια Σχολική Ημέρα Φιλοζωίας με έναρξη το σχολικό έτος 2023 – 2024» (28131/ΓΔ4/15-03-2024)

• Η υλοποίηση προγραμμάτων σχολικών δραστηριοτήτων
• Η συμμετοχή σε ευρωπαϊκά προγράμματα όπως το SYNAPSES και το REIMAGING δημιουργούν και ανατροφοδοτούν το οικο-κοινωνικό (ecososial) εκπαιδευτικό περιβάλλον για μία βιώσιμη πολιτειότητα με νέα νοήματα, κοινωνικές πρακτικές και υλικές οντότητες.

Επιπλέον, οι παραπάνω πρακτικές:

•  Θα πλαισιώνονται είτε στο:
• •  > Πρόγραμμα Σπουδών: “Περιβάλλον και Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη” του Νηπιαγωγείου, των Α’ - ΣΤ’ τάξεων Δημοτικού και των Α’, Β’ και Γ’ τάξεων Γυμνασίου
    είτε στον:
  • > Οδηγό Εκπαιδευτικού για προγράμματα δράσεων ενίσχυσης της ενεργού πολιτειότητας των μαθητών/τριών από το Νηπιαγωγείο έως και την Γ’ Λυκείου,
• Θα πραγματώνουν τόσο το Πρόγραμμα Σπουδών για την Αειφόρο Ανάπτυξη όσο και τον Οδηγό ενίσχυσης της ενεργού πολιτειότητας,
• προκαλούν αλλαγές μέσα ή/και έξω από το σχολείο,
• συσσωρεύουν θετικές εμπειρίες αλληλεπίδρασης μεταξύ των μελών της σχολικής κοινότητας.

Ο μετασχηματισμός του σχολείου σε Αειφόρο Σχολείο είναι η θετική, μεγάλη αφήγηση για μία βιώσιμη πολιτειότητα. Πρόκειται για μία αλλαγή «Παραδείγματος» στην Εκπαίδευση, διότι η αειφορία γίνεται πρακτική όλης της σχολικής κοινότητας κατά τέτοιο τρόπο ώστε αντί να εισάγεται η αειφορία στην εκπαίδευση, η εκπαίδευση εισάγεται στην αειφορία. Πρόκειται επίσης για μία μετατόπιση βάρους από έναν γνωσιοκεντρικό και ατομοκεντρικό προσανατολισμό σε ένα σχολείο περισσότερο κοινοτικό, συμμετοχικό και συμπεριληπτικό που θα προάγει εξίσου τη συναισθηματική και κοινωνική μάθηση και τα μέλη του θα γίνουν οι φορείς της αλλαγής.

Χρήσιμοι Σύνδεσμοι/Υλικό 

• Green school quality standard. Greening every learning environment, Unesco, 2024.
• Greening curriculum guidance. Teaching and learning for climate action, Unesco, 2024.