Πόσα Σχέδια Δράσης πρέπει να υλοποιήσουμε σε μια σχολική χρονιά;
Κάθε εκπαιδευτικός οφείλει να συμμετέχει σε μία τουλάχιστον Δράση. Ο αριθμός των Δράσεων του σχολείου εξαρτάται από τον αριθμό των εκπαιδευτικών του. Είναι αυτονόητο ότι σχολικές μονάδες με 1-5 εκπαιδευτικούς χρειάζεται να υλοποιήσουν ένα τουλάχιστον Σχέδιο Δράσης.

Τι γίνεται με τους εκπαιδευτικούς που τοποθετούνται στο σχολείο κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς;
Το σχολείο οφείλει να μεριμνήσει για τη διαθεσιμότητα κενών θέσεων στις ομάδες δράσεις λαμβάνοντας υπόψη τη δυναμικότητα του σχολείου και τις εν δυνάμει νέες τοποθετήσεις των εκπαιδευτικών.

Είναι υποχρεωτικό να υλοποιηθούν Σχέδια Δράσης στους άξονες με χαμηλότερη βαθμολογική αποτίμηση;
Δεν είναι υποχρεωτικό. Βασικό κριτήριο για την επιλογή άξονα είναι η προτεραιότητα των στόχων βελτίωσης αλλά και η δυνατότητα του σχολείου να προχωρήσει σε βελτίωσή του τη δεδομένη σχολική χρονιά.  Συνιστάται, λοιπόν, η επικέντρωση σε θέματα που κατά προτεραιότητα χρήζουν βελτίωσης και που είναι εφικτό να βελτιωθούν.

Τα Σχέδια Δράσης μιας σχολικής μονάδας πρέπει να καλύπτουν όλους τους άξονες;
Τα Σχέδια Δράσης σπάνια θα μπορούν να καλύψουν όλους τους άξονες και κάτι τέτοιο δεν απαιτείται, ακόμα και στα σχολεία με μεγάλο αριθμό εκπαιδευτικών. Μπορούν επομένως να υλοποιηθούν περισσότερα από ένα διαφορετικά Σχέδια Δράσης σε έναν άξονα ή κανένα Σχέδιο Δράσης σε κάποιους άλλους. Προτείνεται ωστόσο να γίνεται ορθολογική επιλογή των αξόνων, με βάση τις ανάγκες, τις προτεραιότητες και τις δυνατότητες του σχολείου.  

Μπορούν όλα τα Σχέδια Δράσης μιας σχολικής μονάδας να αφορούν άξονες μιας και μόνο λειτουργίας;
Δεν είναι απαγορευτικό, αλλά είναι καλό ο Σύλλογος Διδασκόντων να φροντίζει (εφόσον είναι εφικτό) για την ισοκατανομή των Ομάδων Δράσεων και στις τρεις λειτουργίες. Σε κάθε περίπτωση, το σημαντικότερο κριτήριο για την επιλογή των Δράσεων είναι η αναγκαιότητα βελτίωσης συγκεκριμένων αξόνων. Υπό αυτή την έννοια, εάν ένα σχολείο κρίνει ότι προτεραιότητα έχει η αντιμετώπιση προβλημάτων σχολικού εκφοβισμού, για παράδειγμα, μπορεί να αποφασίσει να διοχετεύσει όλες του τις προσπάθειες σε αυτόν τον τομέα.

Πρέπει να καταγράψουμε στόχους για όλους τους άξονες, στο πλαίσιο του Συλλογικού Προγραμματισμού;
Όχι! Στόχοι καταγράφονται ΜΟΝΟ όταν πρόκειται να υλοποιήσουμε Σχέδιο Δράσης για την επίτευξή του! Ένα μονοθέσιο σχολείο, για παράδειγμα, θα δηλώσει ΜΟΝΟ έναν στόχο, στον άξονα που θα υλοποιήσει Σχέδιο Δράσης. Οι στόχοι επομένως αντιστοιχούν απόλυτα στα Σχέδια Δράσης.

Πώς διαμορφώνονται οι Ομάδες Δράσης;
Οι εκπαιδευτικοί διαμορφώνουν Ομάδες 2 έως 5 ατόμων, ανάλογα με το ενδιαφέρον που εκδηλώνουν, τη δυνατότητα συνεργασίας μεταξύ τους και την ειδίκευση που ενδεχομένως διαθέτουν. Μπορούν να συγκροτήσουν Ομάδες με βάση το κοινό γνωστικό τους αντικείμενο ή τη διδασκαλία σε κοινά τμήματα ή και το ενδιαφέρον τους για άλλους διαθεματικούς τομείς.

Ποιοι εκπαιδευτικοί συμμετέχουν στις Ομάδες Δράσης;
Συμμετέχουν όλα τα μέλη του Συλλόγου Διδασκόντων (αναπληρωτές, εκπαιδευτικοί ειδικοτήτων, τμήματος ένταξης κ.λπ.).

Ποιες προϋποθέσεις χρειάζεται να συντρέχουν για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση των Δράσεων;
Όλες οι Δράσεις προϋποθέτουν συνεργασία μεταξύ των εκπαιδευτικών και ανατροφοδότηση σχετικά με την πορεία της εφαρμογής τους, ώστε να είναι δυνατή η αναπροσαρμογή τους, εφόσον απαιτείται, η ανταλλαγή ιδεών και εμπειριών και η εξαγωγή συμπερασμάτων σχετικά με τη λειτουργικότητα και την αποτελεσματικότητά τους. Διευκρινίζεται ότι οι συνεργαζόμενοι εκπαιδευτικοί προβαίνουν στον κοινό προγραμματισμό, σε συνδιδασκαλίες και συναντήσεις ανατροφοδότησης, στο χρονικό πλαίσιο του υπηρεσιακού τους ωραρίου.

Όλα τα μέλη μιας Ομάδας Δράσης θα έχουν τις ίδιες αρμοδιότητες;
Όλα τα μέλη της Ομάδας Δράσης είναι ισότιμα, αλλά απαιτείται ο ορισμός ενός εξ αυτών ως Συντονιστή/στριας, ο οποίος/η οποία θα έχει πρόσβαση στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του Ι.Ε.Π. για την καταγραφή και επεξεργασία της Φόρμας Αποτύπωσης Σχεδίου Δράσης. Θεωρείται αυτονόητο ότι η όποια καταγραφή στην πλατφόρμα (σχετική με το Σχέδιο Δράσης – καταχώριση, συμπλήρωση, τροποποίηση) θα έχει τη σύμφωνη γνώμη όλων των μελών της Ομάδας.

Μπορεί να γίνει αντικατάσταση του Συντονιστή μιας Ομάδας Δράσης;
Εφόσον το επιθυμεί ή υπάρχει ανάγκη, ο Συντονιστής μπορεί να αντικατασταθεί.

Πόσοι Συντονιστές Ομάδων Δράσης θα υπάρχουν σε κάθε σχολείο;
Ένας/μία σε κάθε Ομάδα.

Πού και πώς αποτυπώνεται το Σχέδιο Δράσης μιας Ομάδας;
Το Σχέδιο Δράσης κάθε Ομάδας αποτυπώνεται σε ειδική σελίδα της πλατφόρμας από τον/την Συντονιστή/τρια της Ομάδας (με τη σύμφωνη γνώμη των μελών της). Η φόρμα περιλαμβάνει 3 ενότητες (βλ. Οδηγό Εφαρμογής).

Μπορεί να αλλάξει το Σχέδιο Δράσης μετά την οριστικοποίησή του;
Το Σχέδιο Δράσης  καταχωρίζεται από τον Συντονιστή της Ομάδας σε ειδική φόρμα στην εφαρμογή του Ι.Ε.Π. Το Α’ μέρος της φόρμας (Σχεδιασμός Δράσης) παραμένει ενεργό για επεξεργασία μέχρι τον Δεκεμβρίου. Από τότε κι έπειτα, οποιαδήποτε αλλαγή, θεωρείται τροποποίηση κατά τη φάση της υλοποίησης και καταγράφεται στο Β΄ μέρος της φόρμας (Υλοποίηση Δράσης).

Τι γίνεται αν κριθεί ότι ένα Σχέδιο Δράσης δεν μπορεί να υλοποιηθεί όπως υποβλήθηκε;
Γίνονται οι απαιτούμενες αλλαγές, καταγράφονται στο Β΄ μέρος της φόρμας (Υλοποίηση Δράσης) και στο τέλος, στο Γ. Μέρος (Αποτίμηση της Δράσης), αναφέρονται οι δυσκολίες που προέκυψαν.

Ποιος έχει πρόσβαση στη Φόρμα Αποτύπωσης του Σχεδίου Δράσης; Μόνο ο Συντονιστής της Ομάδας;
Πρόσβαση στις Φόρμες των Δράσεων (για καταγραφή και επεξεργασία) έχει ο/η Συντονιστής/στρια της Ομάδας, ο/η Διευθυντής/ντρια, καθώς και ο/η ΣΕΕ Παιδαγωγικής Ευθύνης του σχολείου, ο οποίος έχει τη δυνατότητα να καταγράψει παρατηρήσεις σε ειδικό πεδίο της Φόρμας.

Είναι υποχρεωτικό να λάβουμε υπόψη τις παρατηρήσεις του Σ.Ε. όσον αφορά το Σχέδιο Δράσης;
Ο/Η υπεύθυνος/-η Σ.Ε. Παιδαγωγικής Ευθύνης παρακολουθεί, σχολιάζει και παρέχει ανατροφοδότηση με γνώμονα τη βελτίωση της Δράσης, επομένως, οι εκπαιδευτικοί καλό θα ήταν να τις λάβουν υπόψη.

Πώς θα υλοποιηθούν Σχέδια Δράσης στα ολιγοθέσια σχολεία;
Τα ολιγοθέσια σχολεία μπορούν να συνεργαστούν με άλλο σχολείο, όπου αυτό είναι εφικτό, ή να σχεδιάσουν μια Δράση ανάλογη με τις δυνατότητες της σχολικής μονάδας. 

Πώς θα συνεργαστεί ένας εκπαιδευτικός με τα μέλη της Ομάδας Δράσης, όταν διδάσκει σε περισσότερα από ένα σχολεία;
Ο/Η Διευθυντής/ντρια της σχολικής μονάδας φροντίζει ώστε το ωρολόγιο πρόγραμμα να παρέχει τις σχετικές διευκολύνσεις. Η τηλεδιάσκεψη μπορεί επίσης να διευκολύνει σημαντικά τη συνεργασία.

Πώς θα αξιολογούνται οι δράσεις από τις Ομάδες;
Οι ίδιες οι Ομάδες Δράσης ορίζουν τα κριτήρια αξιολόγησης της Δράσης, ανάλογα με αυτό που θέλουν να επιτύχουν (τους στόχους τους), λαμβάνοντας υπόψη τις δυνατότητες της Ομάδας και του σχολείου (το εφικτό). Τα κριτήρια μπορεί να είναι ποσοτικά (π.χ. μείωση των περιστατικών βίας στο σχολείο) ή ποιοτικά (βελτίωση των σχέσεων με τους γονείς). Αντίστοιχα θα είναι και τα τεκμήρια.

Ποια είναι τα τεκμήρια που στηρίζουν την αξιολογική αποτίμηση των Δράσεων;
Τεκμήριο μπορεί να θεωρηθεί οτιδήποτε αναδεικνύει την αποτελεσματικότητα της Δράσης (π.χ. υλικό, εκδηλώσεις, αρχεία, φωτογραφίες κ.λπ. που έχουν αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του σχολείου ή έχουν καταχωριστεί σε φάκελο του σχολείου κ.λπ.). Τα τεκμήρια αυτά δεν αναρτώνται στην ψηφιακή πλατφόρμα αλλά παραμένουν στο αρχείο/πρακτικό ή στην ιστοσελίδα του σχολείου.

Πότε και πώς γίνεται η τελική αξιολόγηση των Σχεδίων Δράσης;
Η τελική αξιολόγηση της εφαρμογής των Σχεδίων  Δράσης λαμβάνει χώρα στο τέλος του διδακτικού έτους, στο πλαίσιο της ειδικής συνεδρίασης του Συλλόγου Διδασκόντων, κατά την οποία οι Ομάδες παρουσιάζουν, αποτιμούν και συζητούν συλλογικά τις εμπειρίες από τη συνεργασία και τις Δράσεις που υλοποίησαν, τους τομείς που θεωρούν ότι βελτίωσαν, τα σημεία στα οποία δυσκολεύτηκαν, τους παράγοντες που τους βοήθησαν ή/και τους δυσκόλεψαν. Η αξιολόγηση των επιμέρους Σχεδίων Δράσης με βάση τα επιμέρους κριτήρια που είχαν οριστεί από την ίδια την Ομάδα οδηγεί στη συνολική αποτίμηση των Σχεδίων Δράσης ανά άξονα και τροφοδοτεί το Γ΄ Μέρος της Έκθεσης Εσωτερικής Αξιολόγησης του σχολείου.  

Θα δοθεί στα σχολεία επιπλέον χρηματοδότηση για την υλοποίηση των δράσεων;
Οι δράσεις βελτίωσης του σχολείου αφορούν στη βελτίωση των λειτουργιών του σχολείου και δεν σχετίζονται με τη χρηματοδότηση, καθώς δεν προβλέπεται να έχουν κόστος. Οι δράσεις αφορούν τον συστηματικό σχεδιασμό ενεργειών/ προγραμμάτων/ μεθόδων διδασκαλίας κ.λπ. για τη βελτίωση κάποιου άξονα (π.χ. την εφαρμογή επιλεγμένων τεχνικών αξιολόγησης των μαθητών και μαθητριών στην τάξη, την υλοποίηση δραστηριοτήτων στο πλαίσιο της διδασκαλίας για την ευαισθητοποίηση των μαθητών και μαθητριών σε συγκεκριμένα θέματα κ.ά.).

Η ανάληψη δράσεων, εκπαιδευτικών προγραμμάτων και σχολικών δραστηριοτήτων που περιλαμβάνουν τα στάδια του σχεδιασμού, της υλοποίησης και της αξιολόγησης, και αποφέρουν παιδαγωγικά οφέλη στους μαθητές/τριες και επαγγελματική ανάπτυξη στους δασκάλους, απαιτούν αρκετό χρόνο. Αυτό δεν είναι εις βάρος της διδακτικής διαδικασίας;
Η υλοποίηση του Συλλογικού Προγραμματισμού –και των δράσεων επομένως– δεν διαχωρίζεται από την λειτουργία του σχολείου. Ο στόχος του συστήματος είναι η βελτίωση του έργου του σχολείου. Είναι σκόπιμο, επομένως, το σχολείο να σχεδιάζει δράσεις με τρόπο που να συμβάλουν στοχευμένα στην καλύτερη λειτουργία των διαδικασιών του σχολείου, ώστε να τις διευκολύνουν μακροπρόθεσμα και όχι να τις επιβαρύνουν άσκοπα. Για παράδειγμα, οι εκπαιδευτικοί που κρίνουν ότι χρειάζονται αλλαγές για την καλύτερη διαχείριση των τάξεών τους, αντί να προσπαθούν μόνοι τους για αυτό, μπορούν να συνεργαστούν στο πλαίσιο των δράσεων για να το κάνουν συστηματικά και μέσω κοινής προσπάθειας (ανταλλάσσοντας ιδέες, πρακτικές, υλικό κ.λπ.).

Μπορεί το σχολείο να θέσει ως στόχο την ανανέωση του εξοπλισμού, την προμήθεια νέων υλικών και μέσων, τη βελτίωση υλικοτεχνικής υποδομής; Προβλέπεται σχετική χρηματοδότηση;
Το σχολείο θέτει στόχους και σχεδιάζει δράσεις για τη βελτίωση αξόνων βάσει των δυνατοτήτων του και των αρμοδιοτήτων του. Η ανανέωση του εξοπλισμού και η προμήθεια νέων υλικών και μέσων μπορεί να γίνει στο πλαίσιο των ισχυουσών διαδικασιών.

Το Σχέδιο Δράσης της Αυτοαξιολόγησης είναι το ίδιο με το Σχέδιο Δράσης των Εργαστηρίων Δεξιοτήτων;
ΟΧΙ!

• Το Σχέδιο Δράσης που εκπονείται από το σχολείο στο πλαίσιο του Συλλογικού Προγραμματισμού και της εσωτερικής & εξωτερικής αξιολόγησης του έργου της σχολικής μονάδας αφορά τη λειτουργία του σχολείου ως εκπαιδευτικού οργανισμού. Ο Σύλλογος Διδασκόντων θέτει στόχους και συγκροτεί ομάδες εκπαιδευτικών, που καταρτίζουν τα Σχέδια Δράσης, για την υλοποίηση των στόχων αυτών. Οι υπεύθυνες Ομάδες Δράσης υλοποιούν, συλλέγουν, μελετούν, αναλύουν και αποτιμούν τα σχετικά δεδομένα, προσαρμόζοντας, τροποποιώντας και παρεμβαίνοντας διορθωτικά, εάν χρειάζεται. Η στόχευση του Σχεδίου Δράσης είναι η βελτίωση της λειτουργίας της σχολικής μονάδας.
• Το Σχέδιο Δράσης που εκπονείται στο πλαίσιο της εφαρμογής των Εργαστηρίων Δεξιοτήτων αφορά τα συγκεκριμένα Προγράμματα Καλλιέργειας Δεξιοτήτων που εκπονούνται σε κάθε τμήμα/τάξη ανά Θεματική Ενότητα. Η στόχευση του Σχεδίου Δράσης για την εφαρμογή των εργαστηρίων Δεξιοτήτων είναι η καλλιέργεια/ανάπτυξη δεξιοτήτων των μαθητών/-τριών, αξιοποιώντας τις γνώσεις τους στις αντίστοιχες Θεματικές Ενότητες. Δεν περιλαμβάνει αναλυτικά τη στοχοθεσία αλλά μόνο τη θεματική με την οποία διαπραγματεύονται την καλλιέργεια των δεξιοτήτων. 

Μπορούμε να εμπλέξουμε τους εκπαιδευτικούς σε Ομάδες υλοποίησης Δράσεων με τα θέματα που θα ορίσουμε στα Εργαστήρια Δεξιοτήτων;
Τα Σχέδια Δράσης στοχεύουν στη βελτίωση του εκπαιδευτικού έργου με βάση τους στόχους του ίδιου του σχολείου. Οι επιμέρους δράσεις που υλοποιούνται στο πλαίσιο πρωτοβουλιών και προγραμμάτων του Υ.ΠΑΙ.Θ.Α. αποτελούν διακριτή διαδικασία. Ωστόσο, μπορούν να υλοποιηθούν δράσεις βελτίωσης που να σχετίζονται με την ενίσχυση της ικανότητας του σχολείου να ανταποκριθεί σε καινοτομίες, όπως τα Εργαστήρια Δεξιοτήτων (π.χ. ενδοσχολική επιμόρφωση για τον σκοπό αυτό). Στο πλαίσιο μάλιστα της αποτίμησης του εκπαιδευτικού έργου του σχολείου, αποτιμάται το σύνολο των δράσεων της σχολικής μονάδας και με αυτήν την έννοια δράσεις, όπως τα Εργαστήρια Δεξιοτήτων, συνδέονται άμεσα με τη διαδικασία της αξιολόγησης

Η σύσταση μιας Ομάδας Δράσης μπορεί να περιλαμβάνει εκπαιδευτικούς που ασχολούνται με τα Εργαστήρια Δεξιοτήτων;
Τα Εργαστήρια Δεξιοτήτων δεν σχετίζονται με τις Ομάδες Δράσης της Αυτοαξιολόγησης της σχολικής μονάδας. Η γνώση όμως και η εξοικείωση των εκπαιδευτικών που συμμετέχουν στα Εργαστήρια Δεξιοτήτων σε σχέση με τα θέματα αυτά (π.χ. διαδικασίες ανάπτυξης ήπιων δεξιοτήτων, ενίσχυση κριτικής σκέψης, εφαρμογή εναλλακτικών μορφών αξιολόγησης κ.ά.) μπορεί να φανεί χρήσιμη για τον σχεδιασμό Δράσεων που στοχεύουν στη βελτίωση της διδασκαλίας ή άλλων αξόνων.